Απότομη επιδείνωση των όρων ζωής των ελληνοκυπρίων θα σημάνει η προσφυγή της Κυπριακής Δημοκρατίας σε εξωτερικό δανεισμό, ως αποτέλεσμα της ανάγκης αναπλήρωσης του κεφαλαίου της Λαϊκής Τράπεζας. Τα ποσά που απαιτούνται για την κάλυψη των κεφαλαιακών αναγκών της τράπεζας του Ανδρέα Βγενόπουλου υπολογίζονται σε 1,8 δισ. ευρώ, ποσό που μπορεί να φαίνεται διαχειρίσιμο ακόμη και μικρό μπροστά στη βροχή των δισ. με τα οποία έχουμε εξοικειωθεί εσχάτως στην Ελλάδα, για τα μεγέθη της Κύπρου όμως συνιστούν ένα συντριπτικό πλήγμα, καθώς ισοδυναμούν με το 10% του ΑΕΠ της, της αξίας δηλαδή των προϊόντων και υπηρεσιών που παράγονται σε ένα χρόνο!

Το τι θα σημάνει η μεταβίβαση στο κυπριακό κράτος του κόστους αναπλήρωσης του κεφαλαίου της Λαϊκής φάνηκε από τις δηλώσεις που έκανε στη Βουλή ο υπουργός Οικονομικών αναλύοντας σχετικές αποφάσεις που λήφθησαν σε σύσκεψη με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, Δημ. Χριστόφια και αφορούν τις εξής τέσσερις κατευθύνσεις: Περιορισμό των δημοσίων δαπανών, μείωση των κοινωνικών παροχών που θα χορηγούνται περισσότερο στοχευμένα κι όχι γενικά, βελτίωση της παραγωγικότητας κι αύξηση της φορολογίας για αυτοκίνητα μεγάλου κυβισμού και πολυτελείς κατοικίες, που ξεπερνούν για την ακρίβεια τα 300 τετ. μ. Από την άλλη τα υπαρκτά περιθώρια αύξησης της φορολογίας επιχειρήσεων, που είναι από τα χαμηλότερα στην ευρωπαϊκή ήπειρο, δεν συζητιούνται από καμία πλευρά, τόσο εντός όσο κι εκτός Κυπριακής Δημοκρατίας, αντίθετα για παράδειγμα με ό,τι συμβαίνει με την Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή, που θεωρείται βέβαιο ότι δεν θα καταφέρει να περάσει αλώβητη αυτή τη δοκιμασία. Το σχέδιο ειδικότερα που συζητιέται, κατόπιν υποδείξεως των Βρυξελλών, αφορά στην χορήγησή της υπό προϋποθέσεις και την μελλοντική της κατάργηση.

Αντάλλαγμα τα ενεργειακά

Μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές ωστόσο το ερώτημα που παραμένει άλυτο σχετίζεται με την πηγή κάλυψης των χρημάτων που έχει η ανάγκη η Κυπριακή Δημοκρατία και υπερβαίνουν σημαντικά το κόστος αναπλήρωσης κεφαλαίου της Λαϊκής Τράπεζας μια και ταυτόχρονα πρέπει να καλυφθούν κι οι χρηματοδοτικές ανάγκες του κρατικού προϋπολογισμού καθώς εδώ κι ένα χρόνο σχεδόν η Κύπρος παραμένει αποκλεισμένη από τις αγορές. Η Λευκωσία ανέδειξε ως πρώτη της επιλογή την Ρωσία (μετά την κωλυσιεργία της Κίνας), ακολουθώντας πολύ πιθανά το πετυχημένο παράδειγμα της προηγούμενης δανειοδότησής της από την Μόσχα τον Δεκέμβριο του 2011 ύψους 2,5 δισ. ευρώ, με επιτόκιο 4,5%. Οι Βρυξέλλες παρότι δεν έφεραν εμφανή αντίρρηση, δεν έμειναν κι …ενθουσιασμένες από την πρωτοβουλία της Λευκωσίας να τιμήσει τις παραδοσιακές σχέσεις της με την Ρωσία, ανανεώνοντάς τις. Γιατί, η Μόσχα μπορεί να έγνεψε καταφατικά απέναντι στο αίτημα της Λευκωσίας, με βάση δημοσιεύματα του ρωσικού και κυπριακού Τύπου, δεν το έκανε όμως χάριν των ιστορικών τους σχέσεων. Αποδεχόμενη να δώσει 4 δισ. ευρώ στην Κύπρο (από 5 δισ. που ζητούσε αρχικά) στο νου της δεν είχε μόνο τα υπαρκτά ρωσικά συμφέροντα που ήδη δραστηριοποιούνται στην Κυπριακή Δημοκρατία (κυρίως στο ναυτιλιακό και τον χρηματοπιστωτικό τομέα) αλλά και τις προοπτικές που διανοίγονται στον ενεργειακό τομέα. Δεν αποκλείεται δηλαδή η Λευκωσία να υποσχέθηκε στην Μόσχα ευνοϊκή αντιμετώπιση πιθανού αιτήματος για ενεργότερη ανάμειξη ρωσικών επιχειρήσεων στο πλαίσιο του δεύτερου γύρου αδειοδοτήσεων που είναι ήδη σε εξέλιξη στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Έτσι, η Μόσχα να εξασφάλισε την πρόσβασή της στις ανθηρές ούτως ή άλλως προοπτικές εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων του νησιού. Ως αποτέλεσμα αυτής της συμφωνίας, αν φυσικά οριστικοποιηθεί, θα είναι η Μόσχα να αποκτήσει ένα αυξημένο ειδικό βάρος στα πράγματα της Κύπρου, καθώς τα δάνεια που θα της έχει χορηγήσει θα ισοδυναμούν με το ένα τρίτο του ΑΕΠ της.

Και στο βάθος η Τουρκία…

Οι Βρυξέλλες από την άλλη μεριά δεν είδαν με καθόλου καλό μάτι την απροθυμία της κυπριακής κυβέρνησης να ζητήσει δανειοδότηση από τα κονδύλια του ευρωπαϊκού μηχανισμού. Κατάλαβαν ότι έτσι θα έχαναν την δυνατότητα να επηρεάσουν την εσωτερική πολιτική και οικονομική ζωή στην Κύπρο, όπως έχει συμβεί σε όλες τις άλλες χώρες που βρέθηκαν στην ίδια ανάγκη, με την Ελλάδα να αποτελεί την πιο ακραία περίπτωση, όχι όμως και την μοναδική. Πολύ πιθανά και η ίδια η κυπριακή κυβέρνηση γι’ αυτό το λόγο να θέλησε να αποφύγει τον ευρωπαϊκό μηχανισμό και να στράφηκε στο Πεκίνο και τη Μόσχα. Με την πολιτική ζωή στην Κύπρο να κινείται ήδη σε προεκλογικούς ρυθμούς, αντιλαμβανόταν πως η εφαρμογή ενός Μνημονίου α λα ελληνικά στην σχετικά ομαλή κοινωνική ζωή της Κύπρου, ακόμη και σήμερα, θα ισοδυναμούσε με τον ενταφιασμό κάθε ελπίδας νίκης του ΑΚΕΛ. Αποτέλεσμα αυτής της διελκυστίνδας δεν αποκλείεται να είναι ένας πρωτότυπος συνδυασμός στο πλαίσιο του οποίου ακόμη κι όλα τα λεφτά αν έρθουν από την Μόσχα, κι οι Βρυξέλλες δεν πληρώσουν ούτε ένα ευρώ, ακόμη κι έτσι η κυπριακή οικονομία να τεθεί υπό εποπτεία και να αναγκαστεί να δεχθεί Μνημόνια. Ένα άλλο σενάριο προκρίνει την δανειοδότηση των τραπεζών από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό και του κυπριακού προϋπολογισμού από την Μόσχα. Σύντομα θα ξέρουμε τι ακριβώς θα επιλεγεί…

Τα διακυβεύματα ωστόσο για την Κύπρο δεν αφορούν μόνο την οικονομική της σταθερότητα και την κοινωνική της συνοχή, όπως συμβαίνει με όλες τις χώρες που αναγκάζονται να υποστούν τον ζυγό των Μνημονίων και της αιματηρής λιτότητας. Η εξασθένιση της κατάστασης της κυπριακής οικονομίας δεν αποκλείεται να ανοίξει και την όρεξη πολλών Ευρωπαίων που δεν έχουν δει με καλό μάτι το μονομερές μπλοκάρισμα από την Κυπριακή Δημοκρατία πολλών και σημαντικών κεφαλαίων στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με την Τουρκία. Μια Κύπρος που θα βυθίζεται στην ύφεση, γιατί αυτό θα είναι το αποτέλεσμα των πολιτικών περικοπών κοινωνικών δαπανών και μείωσης μισθών όπως έχει δείξει το παράδειγμα κι όλων των άλλων χωρών που προσέφυγαν στον Μηχανισμό (Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία) τι δύναμη θα έχει να αντισταθεί σε πιέσεις από τη μεριά της ΕΕ; Με το χέρι απλωμένο να ζητιανεύει την μια δανειοδότηση μετά την άλλη, απλώς θα υπακούει στην μια διαταγή μετά την άλλη…

Ήδη ένα κλίμα πανικού και υπερβολής που καλλιεργείται από οικονομικούς παράγοντες του νησιού, όπως για παράδειγμα από τον διοικητή της κεντρικής τράπεζας, Αθ. Ορφανίδη, που έγραψε σε επιστολή του προς τα πολιτικά κόμματα ότι «η οικονομία βρίσκεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης συγκρινόμενη με αυτή του 1974» μόνο ζημιά επιφέρει στη διεθνή υπόσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αν κάτι καταφέρνει είναι να υπονομεύει το κύρος της Λευκωσίας διευκολύνοντας όσους θέλουν να την δουν να αποδέχεται αδιαμαρτύρητα τις συστάσεις των Βρυξελλών για την οικονομία κι ενδεχομένως τα ανοιχτά εθνικά θέματα. Ταυτόχρονα οι ευθύνες του κεντρικού πιστωτικού ιδρύματος σε ό,τι αφορά την εποπτεία του χρηματοπιστωτικού τομέα, παραμένουν στο απυρόβλητο την ώρα που ο διεθνής Τύπος βρίθει δημοσιευμάτων και αποκαλύψεων για το πάρτι που συνέβαινε στις τράπεζες…

Λεωνίδας Βατικιώτης

__________________________________________________________

Shortlink: http://wp.me/p1eFQy-1xR