Σε μια εποχή που ο ελληνικός λαός χρειάζεται περισσότερο από ποτέ τη φωτισμένη θέση και άποψη των ανθρώπων της τέχνης και του πνεύματος, αυτοί επιλέγουν να λάμψουν… δια της απουσίας τους. Μα καλά, θα πει κάποιος ευλόγως απορημένος, οι πνευματικοί άνθρωποι δεν παίρνουν θέση για τα κακώς κείμενα μέσα από τα ίδια τους τα έργα; Και ποιος σας είπε ότι σε αυτό περιορίζεται ο ρόλος αυτής της «πεφωτισμένης» ομάδας; Ένας μεγάλος αριθμός των ανθρώπων αυτών έχουν πλάσει μια ισχυρή δημόσια εικόνα και έχουν δημιουργήσει πολλές φορές ανεκπλήρωτες ελπίδες στο κοινό των θαυμαστών τους που περιμένει από αυτούς το αυτονόητο: ένα ερέθισμα, μια πρόταση, μια καθοδήγηση ή -γιατί όχι- ακόμα και μια ανάληψη πολιτικής πρωτοβουλίας και συμμετοχής στα κοινά.

Photo: Catherine Jamieson/Flickr

Αντιθέτως, επιλέγουν να αποτραβηχτούν στην ηρεμία της ιδιωτικής τους ζωής πιστεύοντας ότι δεν μπορούν να ελέγξουν τις δραματικές αλλαγές των ημερών και προεξοφλώντας συχνά ότι οι θέσεις τους απλώς αποτελούν «βοή εν τη ερήμω» για έναν λαό που δεν έχει στρέψει ποτέ το ενδιαφέρον του προς αυτούς. Γενικώς, αξίζει να σημειωθεί ότι η σχέση του σύγχρονου Έλληνα με τους πνευματικούς του ανθρώπους μοιάζει αμήχανη έως αδιάφορη.

Βέβαια ακόμα και όταν αυτοί λαμβάνουν μέρος στον δημόσιο διάλογο, τα λόγια τους φαντάζουν τόσο κενά και ουτοπικά που καταλήγουν πολλές φορές να υποστηρίζουν τη ματαιότητα του «αγωνίζεσθαι» και να σχηματίζουν φαύλους κύκλους χωρίς ουσιαστικές προτάσεις και φιλοδοξίες. Συγχρόνως, εμφανίζουν μια διάθεση ηττοπάθειας και βλέπουν στα μάτια τους ένα λαό αμόρφωτο και άξεστο, ξεχασμένο στο 1821. Την ίδια ώρα όμως μπορούν να μετατραπούν στους μεγαλύτερους λαϊκιστές ποτίζοντας την κοινωνία με οράματα και ιδεολογίες του παρελθόντος που ευθύνονται για την καταστροφή της. Πνευματική πρόοδος καμία.

Η ευθύνη όμως δεν είναι μονόπλευρη. Όπως οι πνευματικοί άνθρωποι μερικώς απουσιάζουν, έτσι και ο απλός κόσμος δεν έψαξε τον κόσμο του πνεύματος και της τέχνης όπως και όσο θα έπρεπε. Οι λόγοι πολλοί και διάφοροι: αμέλεια του εκπαιδευτικού συστήματος, σύγχρονος καπιταλιστικός τρόπος ζωής, πίστη στο τώρα και όχι στο πριν ή στο μετά.

Και κάπως έτσι θα ξεχαστεί ο Σολωμός, ο Ελύτης, ο Ρίτσος, ο Βρεττάκος και πολλοί άλλοι που όποτε ως έθνος βρισκόμαστε σε δύσκολη θέση (με τα ίδια μας τα λάθη) τους επικαλούμαστε μαζί με μια μπόλικη δόση εθνικοφροσύνης και αλαζονείας προς τον υπόλοιπο κόσμο για να πούμε το γνωστό ποιηματάκι «όταν εμείς χτίζαμε τον Παρθενώνα εσείς ζούσατε σε σπηλιές». Μόνο που εκείνοι είχαν άλλα όνειρα για μας.

του Θανάση Παπαζαφειρόπουλου

*Ο Θανάσης Παπαζαφειρόπουλος είναι πρωτοετής φοιτητής της Νομικής Αθηνών.
________________________________________________________________
Shortlink: http://wp.me/p1eFQy-2bf