«Αύριο δουλεύει στα χωράφια η Ομάδα Β΄» αναγγέλλει η ντουντούκα ενός βαν κάθε απόγευμα στο χωριό Μαριναλέδα, δυόμισι χιλιάδων κατοίκων, της φτωχής Ανδαλουσίας. Διότι οι κάτοικοί του είναι (σχεδόν όλοι) γεωργοί, μέλη της τοπικής κολεκτίβας, και οι ανάγκες της καλλιέργειας μπορεί να προσφέρουν κάποιες μέρες, σε κάποιους, ρεπό. Το μεροκάματό τους είναι 47 ευρώ για εξίμισι ώρες δουλειάς, σχεδόν διπλάσιο από το κατώτατο ισπανικό μεροκάματο.

Καλωσήρθατε στον θαυμαστό κόσμο του Μαριναλέδα – όσοι δεν τον γνωρίζατε, όπως εγώ, που διάβασα γι΄ αυτόν στην «Guardian».

Photo: Ibili munduan/Flickr

Στα τέλη της δεκαετίας του ΄70, το χωριό βυθιζόταν όλο και πιο βαθιά στη φτώχεια, καθώς η ανεργία ξεπερνούσε το 60%. Σήμερα, κι ενώ η περιοχή της Ανδαλουσίας έχει κάπου 36% ανεργία και 55% στους νέους, στο Μαριναλέδα η ανεργία είναι μηδενική. Η αντίστροφη πορεία ξεκίνησε το καλοκαίρι του ΄80, όταν το χωριό ξεκίνησε «μια απεργία πείνας ενάντια στην πείνα». 700 άνθρωποι για 13 μέρες έμειναν άσιτοι, η είδηση διέτρεξε τα παγκόσμια ΜΜΕ και το χωριό ξεκίνησε μια μακρά πορεία σκληρών αγώνων.

Με σύνθημα «η γη σ΄ αυτούς που τη δουλεύουν» το Μαριναλέδα άρχισε να πιέζει για την απαλλοτρίωση γης, οι κάτοικοι του χωριού άρχισαν τις καταλήψεις γης (στρατιωτικών εκτάσεων αλλά κι ενός άφαντου αριστοκράτη), ακόμη και τις καταλήψεις αρδευτικών εγκαταστάσεων. Το ΄85 λέγεται πως είχαν καταλάβει κάπου 100 κτήματα για 90 μέρες, ενώ το ΄91 ήρθε η νίκη – παραδόθηκαν στο χωριό 12.000 στρέμματα «για χρήση του πληθυσμού» από το κτήμα Ελ Χουμόζο. Το ΄97 εγκαταστάθηκε ένα πλήρες αρδευτικό σύστημα στο κτήμα, ιδρύθηκε η «κολεκτίβα» του χωριού και σταδιακά δημιουργήθηκε ένα ελαιοτριβείο κι ένα εργοστάσιο επεξεργασίας τροφίμων, που προμηθεύεται την πρώτη ύλη του από την κολεκτίβα. Τα προϊόντα του χωριού είναι κυρίως πιπεριές, αγκινάρες, φασόλια, μπρόκολα, ελιές και λάδι.

Εμβληματικό πρόσωπο του Μαριναλέδα είναι ο δήμαρχός του Σάντσεθ Γκορδίγιο, που εξελέγη για πρώτη φορά όταν ήταν 30 χρονών και σήμερα είναι 64, δήμαρχος ακόμη, έπειτα από αλλεπάλληλες επανεκλογές… Δηλώνει πως ουδέποτε υπήρξε μέλος του ΚΚ, εμπνέεται όμως από τον Τσε, τον Αλιέντε, τον Μαρξ, τον Λένιν και τον Γκάντι…

Κάθε μέρα, 6-7 το πρωί, τα μέλη της κολεκτίβας παίρνουν το πρωινό τους στο πορτοκαλόχρωμο ζαχαροπλαστείο του χωριού. Ζεστός βαρύς καφές, φρεσκοστυμμένη πορτοκαλάδα, ψωμί με ντομάτα και λάδι, ντοματοχυμός με αλατοπίπερο κι ένα γλυκό, είναι τα καύσιμα για μια μέρα στα χωράφια. Στην κολεκτίβα δουλεύουν όσοι το θέλουν, τα κέρδη επαναεπενδύονται – διότι «στόχος μας δεν είναι το κέρδος, αλλά να υπάρχουν δουλειές» λέει ο δήμαρχος – ενώ συχνές είναι οι λαϊκές συνελεύσεις για τη λειτουργία της κολεκτίβας, τις καλλιέργειες και τις σπορές.

Υπάρχει κι ο ιδιωτικός τομέας στο χωριό – δίπλα στο μπαρ της κολεκτίβας («Συντικάτο» λέγεται) υπάρχουν άλλα εφτά μπαρ και καφενεία, ενώ η φήμη του χωριού το έκανε να παρέχει την τεχνογνωσία του και αλλού. Το κτήμα Σομόντε, 4.000 στρεμμάτων οργανώνεται στο πρότυπο του Μαριναλέδα εδώ και 18 μήνες.

Το επιμύθιο της ιστορίας το έχετε στο μυαλό σας. Σε μιαν Ισπανία, όπου 400.000 οικογένειες ξεσπιτώθηκαν ύστερα από κατασχέσεις από το 2008 ως σήμερα, ένα μικρό χωριό έδειξε πώς να συνδέει την αγωνιστικότητα με τη δημιουργικότητα. Οι δυόμισι χιλιάδες άνθρωποι έφτιαξαν με κόπο έναν τρόπο ζωής στα μέτρα τους, που προσφέρει δουλειά και προοπτική. Δεν είναι ουτοπία, είναι πραγματικότητα.

Χριστίνα Πουλίδου
__________________________________________________________
Shortlink: http://wp.me/p1eFQy-2qA