Η σύνοδος κορυφής τακτοποίησε, για ένα διάστημα, την ελληνική εκκρεμότητα, δεν μπόρεσε όμως να χαράξει μία ολοκληρωμένη στρατηγική για την έξοδο της Ε.Ε. από την κρίση. Το πιθανότερο είναι ότι σε λίγους μήνες θα θεωρούμε τις αποφάσεις του Οκτωβρίου ξεπερασμένες από τις αρνητικές εξελίξεις, όπως θεωρούμε σήμερα ξεπερασμένες τις αποφάσεις της συνόδου κορυφής του περασμένου Ιουλίου.

Με το πέρασμα του χρόνου ενισχύεται ο γερμανικός ηγεμονισμός χωρίς να υπάρχουν οι οικονομικές προϋποθέσεις. Η Γερμανία μπορεί να είναι η οικονομικά ισχυρότερη χώρα της Ευρωζώνης, δεν έχει όμως τη διάθεση, ούτε τις δυνατότητες να χρηματοδοτήσει την ανάπτυξη της Ε.Ε. σε γερμανικές προδιαγραφές.

Τα χειρότερα είναι μπροστά μας

Το Βερολίνο προσπαθεί να επιβάλει την ηγεμονία του χωρίς καν να πληρώσει το λογαριασμό, όπως για παράδειγμα έκαναν οι Αμερικανοί στη μεταπολεμική Ευρώπη. Δημιουργούνται έτσι εκρηκτικές καταστάσεις.

Οι ηγέτες της Ε.Ε. δεν προχώρησαν στις διαρθρωτικές αλλαγές που θα επέτρεπαν την αποτελεσματική διαχείριση του χρέους. Δεν περιόρισαν τη δράση των διεθνών κερδοσκοπικών κυκλωμάτων, δεν ενίσχυσαν το ρόλο της ΕΚΤ, δεν έδωσαν το πράσινο φως για την έκδοση των πολυσυζητημένων ευρωομολόγων.

Είναι τέτοιο το κατάντημα της ευρωπαϊκής πολιτικής ηγεσίας, ώστε προσπαθεί να ενισχύσει το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), το οποίο υποτίθεται ότι θα εξελιχθεί σε βασικό οικονομικό όπλο για την αντιμετώπιση της κρίσης υπερχρέωσης με… κινεζικά κεφάλαια. Από το όραμα της Ευρώπης των λαών περάσαμε στην Ευρώπη των κερδοσκοπικών κυκλωμάτων που λεηλατούν τους κρατικούς προϋπολογισμούς και τους φορολογούμενους πολίτες και διεκδικούν την παράταση της κυριαρχίας τους με την βοήθεια κινεζικών κεφαλαίων.

Οι κορυφαίοι της Ε.Ε. έχουν υιοθετήσει πολιτικές συμπεριφορές που οδηγούν στην επιδείνωση της κρίσης. Η καγκελάριος της Γερμανίας κ. Μέρκελ επιβάλλει τους όρους της χωρίς καν να συμβάλει στην εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής αντιμετώπισης της κρίσης. Ο πρόεδρος της Γαλλίας κ. Σαρκοζί υποτάσσεται στην κ. Μέρκελ για να συντηρήσει το μύθο του γαλλογερμανικού άξονα που προσδιορίζει τις ευρωπαϊκές εξελίξεις. Ο πρωθυπουργός της Ιταλίας κ. Μπερλουσκόνι έχει μετατραπεί σε εύκολο στόχο για το δίδυμο Μέρκελ-Σαρκοζί, αρνείται όμως να αναλάβει το πολιτικό κόστος της οικονομικής πολιτικής που του υποδεικνύουν.

Από τα υπερβολικά δημοσιονομικά ελλείμματα περνάμε τώρα στην επικίνδυνη οικονομική στασιμότητα, που καθιστά μη βιώσιμο το δημόσιο χρέος σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ιταλία. Η κρίση υπερχρέωσης έχει μέλλον, εφόσον δεν δημιουργούνται οι οικονομικές προϋποθέσεις δραστικής μείωσης του χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ.

Δεν είναι δύσκολο να προβλέψουμε ότι η κατάσταση θα εξελιχθεί από το κακό στο χειρότερο στην Ε.Ε. Χώρες όπως η Ελλάδα και η Πορτογαλία θα βρεθούν στο περιθώριο των εξελίξεων, η Ιταλία ενδεχομένως και η Ισπανία θα μετατραπούν σε καταλύτες της κρίσης, η Γαλλία θα αναδειχθεί σε παράγοντα οικονομικής και πολιτικής αστάθειας, ενώ είναι πιθανό να πληρώσει ακριβά και η Γερμανία την επιδείνωση της οικονομικής προοπτικής.

Η Ε.Ε. βυθίζεται στην κρίση, στερείται ολοκληρωμένης στρατηγικής και με την εικόνα που εμφανίζει απογοητεύει και τους πιο συνεπείς υποστηρικτές της.

Γιώργος Κύρτσος